Πώς ορίζεται ένας Άνθρωπος; Οι απόψεις της αμερικανικής Κοινής Γνώμης και ο αντίκτυπός τους στα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Δευτέρα, 30 Μαΐου 2016, 18:00

 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα

Πώς ορίζεται ένας Άνθρωπος; Οι απόψεις της αμερικανικής Κοινής Γνώμης και ο αντίκτυπός τους στα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Ο ορισμός της έννοιας «Άνθρωπος» είναι ένα κάτι που μας απασχολεί από τότε που οι άνθρωποι απέκτησαν κριτική αυτοσυνείδηση. Ο επιστημονικός διάλογος έχει αναδείξει, μεταξύ άλλων, και το επιχείρημα ότι όποιος μετέρχεται τον «λάθος» ορισμό του Ανθρώπου, αντιμετωπίζει τους άλλους με λιγότερο ανθρωπισμό. Για παράδειγμα, μια πλειάδα ερευνητών των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών υποστηρίζουν ότι αν ορισθεί ο Άνθρωπος με όρους βιολογίας θα βλέπουμε τον εαυτό μας περισσότερο ως ζώα, μηχανές ή αντικείμενα, και κατά συνέπεια θα φερόμαστε ο ένας στον άλλον αντίστοιχα. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι αν ορισθεί ως ον με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως η λογική ή η αντιληπτική επίγνωση, θα βλέπουμε τους ανθρώπους ως φορείς διαφορετικότητας, και δεν θα ενοχλείται κανείς από την άνιση μεταχείριση. Παρά το ότι οι αντιλήψεις αυτές είναι πανταχού παρούσες, δεν υπήρξε ποτέ κάποια εμπειρική εξέταση τους. 

Στην ομιλία του ο κοινωνιολόγος John H. Evans παρουσιάζει συνοπτικά ένα ερευνητικό πρόγραμμα που προσεγγίζει αυτό ακριβώς το ερώτημα στο πλαίσιο της αμερικανικής κοινωνίας. Συνοπτικά, το συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι εκείνοι που ασκούν κριτική στον ορισμό του Ανθρώπου από βιολογική άποψη ή ως προς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά έχουν δίκιο, και ότι εκείνοι που υιοθετούν τους ορισμούς αυτούς, όπως αποδίδονται από τους επικριτές τους, προσφέρουν συνήθως μικρότερη στήριξη στα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ωστόσο, επισημαίνει η έρευνα, σπάνια συμφωνεί το ευρύτερο κοινό με αυτούς ακριβώς τους ορισμούς για τους οποίους «ανησυχούν» οι επικριτές τους, αφού οι ορισμοί που κυριαρχούν δύσκολα μπορούν να έχουν αρνητική επίδραση στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον.

Ο John H. Evans είναι καθηγητής Κοινωνιολογίας και Αναπληρωτής Κοσμήτωρ της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του University of California, San Diego. Έχει διατελέσει επισκέπτης ερευνητής στο Institute for Advanced Study του Πανεπιστημίου Princeton, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Yale και επισκέπτης καθηγητής στα πανεπιστήμια του Edinburgh και του Münster. Η έρευνά του εστιάζει στον δημόσιο διάλογο θρησκείας και επιστήμης, με έμφαση στα ζητήματα Ανθρωπισμού και Ηθικής με τη χρήση μεθοδολογικών εργαλείων των κοινωνικών επιστημών. Είναι συγγραφέας δύο μονογραφιών σχετικά με την ιστορία και τη φύση της βιοηθικής, δύο μονογραφιών για τις κοινωνικές απόψεις γύρω από τη βιοτεχνολογία, ενώ έχει δημοσιεύσει πάνω από 45 άρθρα σε περιοδικά και σύμμεικτους τόμους σχετικά με ζητήματα που αφορούν τη θρησκεία, την επιστήμη και τον δημόσιο διάλογο. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του έχει τίτλο What is a Human? What the Answers Mean for Human Rights (Πώς ορίζεται ένας Άνθρωπος; Οι απαντήσεις στο ερώτημα και η σημασία τους για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα), Oxford University Press, 2016. 

Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στην αγγλική γλώσσα